Mùa hè dường như đang ngủ quên đâu đó, chưa về tới Măng Đen.

Mưa rơi rả rích từ sáng đến tối, cuốn cả thị trấn vào một màn sương trắng xóa.
Nhìn ra ngoài, chỉ thấy sắc bàng bạc và những tán cây ẩn hiện như trong một cõi mộng mơ.

Những ngày như thế, nơi lý tưởng nhất của tôi là chiếc bàn nhỏ có máy sưởi này.
Chiếc bàn phủ lớp chăn dày do một người chị thân quý may tặng, ghép từ những mảnh vải cũ, giản dị mà ấm lòng. Chỗ trú ngụ ấy thu phục cả người, chó và mèo – bé June & Midnight thường lặng lẽ cuộn mình ngủ yên trong hơi ấm. Những ngày giá rét, chỉ muốn nằm mãi nơi đó, nghe thời gian trôi qua như dòng suối mỏng.


Bên trên còn phủ thêm 1 chiếc thảm len lớn lại do một người chị nữa gửi tặng nhà mộc

Chiếc bàn trở thành nơi tụ hội của những tâm hồn đang cần được vỗ về:
Là góc đọc sách, nơi nhâm nhi lát bánh mì, ly trà nóng; là bàn làm việc và cũng là một cánh cổng mở vào bên trong.

Những ngày này cũng thật đặc biệt.
Tôi đang đồng hành cùng một cô gái từ Hà Nội trong chương trình online retreat 30 ngày mang tên "khai tâm, tỏ ngộ".

Trước retreat vài ngày, Thuận hỏi tôi:

“Anh có hồi hộp không, với người đầu tiên tham gia chương trình?”

Tôi bảo, một chút.
Chỉ một chút, bởi tôi hiểu: kết quả không nằm trong tay mình.
Đây là hành trình của cô bạn ấy. Tôi chỉ là người đi cùng.
90% phụ thuộc vào sự chân thật, dũng cảm và sẵn sàng của người đối diện.

Ngay trong buổi định hướng đầu tiên, bạn đã khóc rất nhiều khi nhắc về những lằn ranh trong đời mình.
Tôi mừng vì những giọt nước mắt được buông ra - chỉ khi ta đủ tin cậy và thành thật với chính mình, thì tường thành mới bắt đầu rạn vỡ. Chỉ khi nước mắt được phép lăn dài, thì trái tim mới thực sự bắt đầu mở cửa.

Tôi không thể bước vào trong cảm xúc hay tư tưởng của bạn.
Dù là người kề cận suốt 30 ngày, tôi cũng không thể thay bạn tháo gỡ những sợi dây trói buộc theo năm tháng.

Chỉ có bạn, và chỉ bạn, mới là người có thể cởi trói chính mình.

Tự ngộ — mới là cái thấy thật sự vững bền.

Mỗi sáng, lúc 5:15, cô gái ấy xuất hiện trên Zoom. Chúng tôi cùng ngồi thở với nhiều người khác nữa.

Mới hôm qua, bạn nhắn:

“Liệu sau 30 ngày, em có thể tiếp tục tham gia buổi Tâm-rỗng-lặng mỗi sáng không anh?
Dù chưa tập trung được nhiều, nhưng buổi đó thực sự giúp em có một ngày trọn vẹn hơn.”

Tôi trả lời:
Tất nhiên rồi. Buổi thực tập đó dành cho bất kỳ ai đang cần một điểm neo trong ngày.

Dạo này, tôi có một thói quen mới: mỗi sáng sẽ đọc những dòng bạn ghi lại trong sổ Khai tâm – một không gian chỉ hai chúng tôi nhìn thấy.
Cuốn sổ ấy chứa đựng những cảm xúc, suy tư, sự va chạm và cả những lặng thầm.

Mỗi ngày, bạn viết về trải nghiệm với buổi Tâm-rỗng-lặng, hoặc các thực hành chánh niệm được gợi ý.
Tôi lặng lẽ đọc, lặng lẽ lắng. Như một cách chạm vào phần lặng im đang được đánh thức nơi bạn.

Trong sổ ấy, mỗi ngày là một đề mục - một dạng công án thiền -  và một thực hành nhỏ để duy trì sự chánh niệm trong các hoạt động thường ngày. Quyển sổ ấy như một tấm bản đồ chỉ hướng, được thiết kế theo từng vấn đề của mỗi người, bao gồm các chỉ dẫn để thiết lập một đời sống retreat ngay tại nhà.

 

Đây là quyển khai-tâm, tôi đã từng cân nhắc khá nhiều! Thời buổi này, nếu bảo ai đó gánh nước, chẻ củi để hiểu mình. Thật sự khó! Nên tôi nhượng bộ một chút, bằng quyển sổ này, một chút kỹ-thuật để có một điểm neo giữa tôi và người đi cùng.

Đã gần 5 ngày trôi qua, và tôi đã thấy từng hạt mầm bắt đầu nở ra bên trong bạn. Dù rằng chưa tới lịch trò chuyện định kỳ hàng tuần.

Thông qua những câu hỏi trong quyển khai tâm, từng lớp nội tâm được bạn tự bóc tách và ngộ ra. Hôm ngồi thiết kế 30 đề mục, tôi hỏi Thuận xem qua và có ý kiến gì không? Thuận bảo, cũng không biết ý kiến gì vì nó không có một logic nào để phân tích. Đúng, bởi tôi dành nhiều thời gian để ngồi lặng lại và cảm nhận mình cần cùng bạn đi qua 30 “tảng đá” này như thế nào? Để không thừa cũng không thiếu. Để mỗi đề mục sẽ từng bước kích hoạt những điểm nghẽn trong dòng chảy cảm xúc của bạn. Thế nên tôi chỉ có thể dùng trực giác của mình mà đưa đường, dẫn lối.

Và thật nhiệm màu…
Mỗi sáng khi đọc lại những điều bạn viết đêm qua, tôi biết: phương pháp này đã thật sự chạm đến.
Không cần kỹ thuật tâm lý, không cần định nghĩa hay mô hình nào…. để chỉ ra cho người ta thấy họ có vấn đề và cần được chữa.
Mà chỉ lặng lẽ ở bên, một sự hiện diện thầm lặng, một quan sát không lời, một gợi ý nhỏ. Và rồi bạn tự mở khóa chính mình. Bạn bắt đầu đặt rất nhiều câu hỏi cho chính bản thân mình… và khi người ta tự đặt câu hỏi tức họ đã ngờ ngợ được câu trả lời.

Con đường quay về bên trong là một lối đi mong manh.
Tôi học cách đi cạnh mà không chen vào. Gần mà không chạm. Biết mà không can thiệp.
Chỉ khi người ta sẵn sàng, cánh cửa mới hé mở.

Tôi cũng thường tự nhắc mình: không được can thiệp vào nghiệp quả của ai.
Chỉ ở đó, như một người đưa đò.
Khi người sang bờ, đò cũng lui về.
Tuyệt nhiên, không thể thay thế đôi chân của bất kỳ ai.

Sẽ còn hẳn 25 ngày nữa để cùng “khai tâm”, để chạm vào những tầng sâu chưa từng gọi tên.
Nhưng tôi tin: một khi ánh sáng đã được thấy, thì bóng tối cũng sẽ lặng lẽ tan vào hư không.

Cái “một chút lo lắng” mà tôi nói với Thuận, có lẽ chỉ là phần người trong tôi —
Liệu người ta có thực sự tin tưởng, có thực sự thả lỏng khi đi cùng mình?
Bởi con đường vào nội tâm, đâu phải ai cũng dám bước vào.

Tuần trước, một chị làm nghề tư vấn tâm lý từng ghé nhà mộc kể rằng:
Ngày xưa, chị tư vấn rất nhiều, rồi chẳng biết từ khi nào những khổ đau của người khác ngấm dần vào mình.
Giờ, ở tuổi ngũ tuần, chị thấy mọi thứ chênh vênh, mơ hồ… hơn bao giờ hết.

Tôi cũng từng tự hỏi:
Liệu mọi người có thực sự cần giúp đỡ?
Câu trả lời là: Không.
Họ không cần được giúp.
Họ cần một ánh sáng.

Một điểm nhỏ thôi, để thấy rằng: trong đêm đen, vẫn còn một tia hy vọng để bước tiếp.

Rồi tôi lại tự hỏi:
Mình có cần lấy tiền của họ không? Hay chỉ cần làm vì tình thương?
Rồi tôi tự trả lời:
Có.
Bởi nếu không, sự trao đổi năng lượng bị lệch.
Một bên cho, một bên mắc nợ.
Và tôi, là người gợi mở con đường, cũng cần học cách cho – nhận – giữ sự quân bình.

Trong Bát Tự của tôi, hành Kim khuyết trầm trọng. Hành này đại diện cho những việc mang tính nguyên tắc, hoặc những thứ liên quan đến của cải, vật chất.
Nhưng cũng không biết bằng cách nào cuộc đời đã chuyển dịch tôi làm những công việc liên quan đến xây dựng tổ chức, vận hành hệ thống, lên kế hoạch… Thế là tôi tự cân bằng lại yếu tố Kim bên trong mình, chỉ duy nhất là quan điểm của tôi về tiền bạc có phần nào đó không đúng. 

Tôi từng xem tiền là thứ bên ngoài – mất thì kiếm lại được, không nên đặt nặng.
Tôi từng tự hào rằng mình không cần ai giúp đỡ, từng nghĩ mình là người kiếm tiền giỏi. Tôi có thể kiếm tiền ngay bất cứ khi nào tôi cần.

Đó là một sự tự trọng về tiền.
Nhưng rồi, những năm qua khi lui về núi rừng Măng Đen, cuộc sống đã dạy tôi nhìn tiền dưới một lăng kính khác:
Tiền cũng là một dạng năng lượng. Là sự trao đổi. Là bài học về khiêm nhu.

Dạo gần đây, tôi đã bước ra bên ngoài cuộc sống vô-tư-lự của mình để làm việc trong các chương trình online retreat. Đây cũng là một bài học để tôi đang khảo nghiệm nốt những gì còn đang bám rễ bên trong bản thân mình.
Và học cách trả lời một cách trung thực với chính mình:
Rằng tôi cũng đang trong hành trình "khai tâm" như bao người khác.

Một chút tâm tư. Một chút sẻ chia. Về những ngày mưa. Những ngày lặng. Những ngày đang nở.